Điều này thể hiện vai trò quan trọng của đội ngũ cốt
cán trong thực hiện đổi mới giáo dục với
rất nhiều yêu cầu, đòi hỏi cao từ thực tiễn.
Cốt cán - bạn là ai?
Cán
bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng cơ
sở giáo dục phổ thông có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín về công tác lãnh đạo,
quản trị nhà trường; hiểu biết về tình hình giáo dục trong bối cảnh mới; có
năng lực tư vấn, hỗ trợ đồng nghiệp trong công việc và trong hoạt động bồi
dưỡng phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường.
Để trở thành cốt cán, Thông tư 14/2018/TT-BGDĐT quy
định, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông, cần ít nhất 2 năm kinh nghiệm
làm hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông; được người có
thẩm quyền đánh giá đạt mức khá trở lên theo chuẩn hiệu trưởng; được cơ quan
quản lý cấp trên lựa chọn phù hợp với yêu cầu hỗ trợ, tư vấn về tổ chức và thực
hiện các hoạt động bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông ở
địa phương và có nguyện vọng trở thành cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông
cốt cán.
Tiêu chuẩn giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán cũng được nêu rõ
trong Thông tư 20/2018/TT-BGDĐT, đó là: Có 5 năm kinh nghiệm giảng dạy trực
tiếp ở cùng cấp học; xếp loại đánh giá theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên đạt khá
trở lên (trong đó các tiêu chí trong tiêu chuẩn về phát triển chuyên môn,
nghiệp vụ phải đạt mức tốt); có khả năng thiết kế, triển khai các giờ dạy mẫu,
tổ chức các tọa đàm, hội thảo, bồi dưỡng về phương pháp, kỹ thuật dạy học, giáo
dục, nội dung đổi mới liên quan đến hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và bồi
dưỡng cho đồng nghiệp trong trường hoặc các trường trên địa bàn tham khảo, học
tập; có khả năng sử dụng ngoại ngữ, ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác sử
dụng thiết bị công nghệ trong dạy học, giáo dục, xây dựng và phát triển học
liệu số, bồi dưỡng giáo viên; có nguyện vọng trở thành giáo viên cơ sở giáo dục
phổ thông cốt cán.
Với
quan điểm đội ngũ GV cốt cán chính là "đòn bẩy" chất lượng giáo dục,
GS Đinh Quang Báo, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhấn mạnh:
Giáo viên cốt cán phải là chuyên gia môn học có kiến thức rộng, nền tảng để có
thể thường xuyên thích ứng, cập nhật tri thức khoa học công nghệ hiện đại và
chia sẻ những tri thức này cho đồng nghiệp.
Khẳng
định vai trò quan trọng của đội ngũ cốt cán, TS. Nguyễn Thị Tuyết Hạnh - Phó
trưởng khoa Quản lý giáo dục (Học viện Quản lý giáo dục) - cho rằng: Để có thể
chuyển tinh thần đổi mới, phương pháp dạy học mới theo kịp với tiến độ, nhất
thiết phải dựa vào lực lượng cốt cán để đảm bảo quá trình tập huấn, bồi dưỡng
lan tỏa nhanh, rộng nhất. Lực lượng cốt cán nằm tại chính nhà trường, địa
phương sẽ đồng hành cùng giáo viên trong suốt quá trình nhà trường thực hiện
đổi mới, kịp thời hỗ trợ giáo viên, cán bộ quản lý ở cơ sở khi có khó khăn,
vướng mắc.
Với
vai trò quan trọng ấy, một số tiêu chí với cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ
thông cốt cán được đòi hỏi cao hơn, như việc họ phải khẳng định được thành tích
của mình trong công tác; phải có uy tín, sức ảnh hưởng; có năng lực truyền đạt;
sẵn sàng hợp tác, chia sẻ với đồng nghiệp.
Tương
tự, giáo viên cốt cán cũng phải đạt đầy đủ tiêu chuẩn theo chuẩn giáo viên phổ
thông mới được ban hành ở mức cao; đồng thời phải có tố chất là tinh thần sẵn
sàng hợp tác, chia sẻ, có khả năng thuyết phục, phương pháp tuyên truyền.
"Có giáo viên rất giỏi, nhưng nếu không mở lòng, không sẵn sàng hợp tác
chia sẻ thì cũng không phát huy được vai trò nòng cốt" - TS.Nguyễn Thị
Tuyết Hạnh cho hay.
Bồi dưỡng cốt cán: quan trọng là hiệu quả, thiết thực
Bồi
dưỡng cốt cán: không cần nhiều, quan trọng là hiệu quả, thiết thực TS Nguyễn
Ngọc Dũng, Giám đốc Chương trình Phát triển các trường sư phạm để nâng cao năng
lực đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông (ETEP) cho biết:
Chương trình ETEP đang phối hợp với Cục Nhà giáo và Cán bộ Quản lý Giáo dục
phát triển Chương trình bồi dưỡng thường xuyên GV&CBQLPT các cấp học phổ
thông theo hướng tiếp cận với chuẩn hiệu trưởng và chuẩn giáo viên vừa ban
hành. Trên cơ sở các quy định tại Thông tư 14 và Thông tư 20, sẽ lựa chọn và
bồi dưỡng cho 28.000 giáo viên và 4.000 cán bộ quản lý giáo dục phổ thông cốt
cán.
8
trường ĐHSP/học viện tham gia ETEP này (Trường ĐHSP Hà Nội, ĐHSP Hà Nội 2, ĐHSP
- ĐH Thái Nguyên, ĐH Vinh, ĐHSP - ĐH Huế, ĐHSP - ĐH Đà Nẵng, ĐHSP Tp Hồ Chí Minh và
Học viện Quản lý Giáo dục) chịu trách nhiệm trong việc bồi dưỡng đội ngũ cốt
cán theo sự phân công và kế hoạch được Bộ GD&ĐT phê duyệt.
Đội
ngũ cốt cán là một "mắt xích" quan trọng trong mạng lưới hỗ trợ hoạt
động bồi dưỡng tại cơ sở, chia sẻ kiến thức với đồng nghiệp thường xuyên, liên
tục, ngay tại chỗ, trong suốt đời làm nghề… Hoạt động của họ được sự hỗ trợ bởi
một "mắt xích" quan trọng khác của mạng lưới học tập do ETEP thiết
lập, đó là đội ngũ chuyên gia của 8 trường ĐHSP/học viện tham gia ETEP, để có
thể giúp đồng nghiệp của mình một cách tốt nhất.
Năm
2016, Đề án "Đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục
đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông giai đoạn
2016-2020, định hướng đến năm 2025" được ban hành. Các giáo viên, cán bộ
quản lý giáo dục đã và đang cụ thể hóa các kết quả bồi dưỡng trong việc thực
hiện chương trình phổ thông hiện hành, cũng như chủ động đổi mới các hoạt động
dạy học, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu mới.
Khẳng
định công tác bồi dưỡng thường xuyên vô cùng quan trọng, TS Nguyễn Thị Tuyết
Hạnh cho rằng, quá trình bồi dưỡng phải phải làm liên tục, không phải một lần
mà nhiều lần; đặc biệt bản thân giáo viên, cán bộ quản lý cần phải chủ động học
hỏi để cập nhật để đáp ứng yêu cầu mới.
Là
một cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán, cô Lê Việt Ngân - Phó Hiệu
trưởng Trường THPT Ninh Hải - (huyện Ninh Hải, Ninh Thuận) nêu quan điểm: Điều
quan trọng với các lớp bồi dưỡng là tính thiết thực; tập huấn không cần nhiều
mà cần hiệu quả. Cô Lê Việt Ngân đề xuất, tập huấn cho cán bộ quản lý trực tiếp
làm nhiệm vụ tại cơ sở nên nghiêng nhiều về kĩ năng; bởi kiến thức có thể tìm
hiểu ở nhiều nguồn.
Theo Hiếu Nguyễn (GD&TĐ)